Wrodzone zaburzenia glikozylacji (CDG): czym są?

Wyrażenie „wrodzone zaburzenia glikozylacji” (CDG) odnosi się do klasy około 130 rzadkich dziedzicznych chorób metabolicznych. Defekty w procesie glikozylacji organizmu są przyczyną wielu chorób. Normalna glikozylacja ma miejsce, gdy białka organizmu, w tym enzymy, są uzupełniane glikanami, które są budulcami cukru. Zdolność komórek do działania zależy od dodatku glikanów do enzymów. Niedobór lub brak enzymów prowadzi do CDG.
CDG wpływa na wiele układów organizmu, co prawie zawsze powoduje problemy neurologiczne. Objawy CDG, które mogą obejmować różne problemy zdrowotne spowodowane tą nieprawidłowością chemiczną, zwykle pojawiają się w niemowlęctwie.
Chociaż dokładna częstość występowania wszystkich postaci CDG nie jest znana, w badaniu z 2018 r. naukowcy oszacowali, że na tę chorobę cierpi 1 na 10 000 Europejczyków i Afroamerykanów. Szacunek ten opiera się na skłonnościach lub podatności danej osoby na 53 różne znane geny. Jednak w przypadku większości wariantów CDG do chwili obecnej zarejestrowano mniej niż 100 przypadków.

Rodzaje CDG
Pomimo faktu, że istnieje ponad 130 różnych postaci CDG, schorzenia te można podzielić na cztery kategorie. choroby glikosfingolipidów i glikozylacji kotwicy GPI, choroby wielokrotnej glikozylacji i innych dróg oraz zaburzenia N-glikozylacji i O-glikozylacji białek to tylko niektóre z tych podkategorii. Choroby N-glikozylacyjne są kategorią najczęściej diagnozowaną.

Zaburzenia N-glikozylacji białek
Większość typów CDG to N-glikozylacje obejmujące N-połączone glikany, które są węglowodanami. Przyczyną tego rodzaju CDG jest nieprawidłowe działanie lub brak enzymu. PMM2-CDG, rodzaj N-glikozylacji, jest najbardziej rozpowszechnionym typem CDG.

Zaburzenie O-glikozylacji w białkach
Niedobory enzymów lub inne problemy na szlaku O-glikozylacji są pierwotną przyczyną tych chorób. W tej podgrupie znajdują się pewne choroby, których nazwy są bardziej znane ludziom. Dotyczy to na przykład niektórych rodzajów dystrofii mięśniowej.

Zaburzenia glikozylacji glikosfingolipidów i kotwicy GPI
Glikosfingolipidy (GSL) i kotwice glikozylofosfatydyloinozytolu (GPI) to dwie klasy cząsteczek zawierających lipidy, a zaburzenia w tej podgrupie pociągają za sobą wady w ich glikozylacji. Ponieważ glikolipidy odgrywają główną rolę w wielu procesach biologicznych, istnieje wiele sposobów, w jakie mogą objawiać się typy CDG powiązane z nieprawidłowym funkcjonowaniem ich syntezy.

Wiele zaburzeń glikozylacji i inne szlaki
Wady, które wpływają i zmieniają kilka szlaków glikozylacji, mogą czasami skutkować CDG. U danej osoby mogą na przykład występować nieprawidłowości wpływające zarówno na procesy glikozylacji z wiązaniem O, jak i N.

Objawy CDG
Nawet wśród osób z tą samą diagnozą lub z tej samej rodziny intensywność objawów może się różnić ze względu na szeroki zakres chorób uwzględnionych w CDG. Mimo to większość pacjentów z CDG doświadczy objawów neurologicznych, które wpływają na jeden lub oba mózgi i kręgosłupy. Dodatkowo mogą mieć upośledzone funkcje poznawcze, obniżone napięcie mięśniowe, problemy rozwojowe i nierozwinięty móżdżek (obszar mózgu odpowiedzialny za postawę i równowagę).
Naukowcy odkryli również, że u niektórych osób mogą wystąpić problemy związane z układem szkieletowym, nerkowym i wątrobowym, a także problemami z płynami otaczającymi serce i płuca. Rzeczywiście, choroby serca (głównie kardiomiopatia, zaburzenia rytmu, wysięk osierdziowy i nieprawidłowości strukturalne) dotykają około 20% pacjentów z CDG. Oprócz niedoborów odporności, hipoglikemii, wysypek i opóźnień w rozwoju, pacjenci CDG mogą również mieć łuszczącą się skórę. U niektórych mogą nawet wystąpić drgawki lub epizody podobne do udaru.
Dodatkowe typowe objawy obejmują:

Charakterystyczne cechy twarzy Wymioty i biegunka Krwawienia lub zaburzenia krzepnięcia krwi Nieprawidłowy rozkład tłuszczu Zez (zez) Problemy z karmieniem i niedorozwój, co uniemożliwia uzyskanie odpowiedniej wagi

Powody
Ponieważ CDG jest zbiorem odrębnych chorób genetycznych, często jest dziedziczona przez dziecko od rodziców. W większości przypadków dziedziczenie to ma miejsce, gdy jedno lub oboje rodzice nie wykazują objawów jakiejś formy CDG, ale mają mutację genetyczną. Kiedy tak się dzieje, określa się to mianem autosomalnego recesywnego wzorca.
I odwrotnie, inne typy CDG są zaburzeniami autosomalnymi dominującymi, ponieważ mogą być dziedziczone od któregokolwiek z rodziców. Oznacza to, że aby dziecko zostało dotknięte tą chorobą, tylko jeden z rodziców musiał mieć kopię wadliwego genu.
Można również wyobrazić sobie, że CDG w ogóle nie jest dziedziczona z powodu mutacji genów, które je powodują. Są to raczej nowe, przypadkowe mutacje.

Twórcy zagrożeń
Istnieje 25% prawdopodobieństwo, że para posiadająca nieprawidłowy gen urodzi dziecko z CDG podczas każdej ciąży. W przypadku każdej ciąży istnieje 50% szans na urodzenie dziecka, które będzie nosicielem, tak jak ich rodzice. Ponadto istnieje 25% szans, że dziecko odziedziczy nienaruszone geny od obojga rodziców.
Niezależnie od płci rodzica lub dziecka, istnieje 50% szans, że dziecko z dominującym typem CDG będzie go doświadczać przez całą ciążę. Jednakże rodzeństwo dziecka z nową, przypadkową mutacją, która nie jest dziedziczona od żadnego z rodziców, jest znacznie mniej narażone na tę chorobę.

Identyfikacja
U osób z CDG często błędnie diagnozuje się inne dolegliwości, takie jak porażenie mózgowe lub inne nieprawidłowości genetyczne, ponieważ objawy choroby można pomylić z innymi schorzeniami. Jednakże specjaliści CDG utrzymują, że jeśli u pacjenta występują objawy wpływające na kilka układów organizmu, należy wziąć pod uwagę CDG.
Lekarz sprawdzi historię medyczną pacjenta i przeprowadzi kompleksową ocenę, jeśli ma jakiekolwiek podejrzenia dotyczące CDG. Następnie poproszą o kilka konkretnych testów, takich jak:

Badanie krwi: Do identyfikacji niektórych rodzajów CDG można zastosować proste badanie krwi, które wykryje nieprawidłowe poziomy glikoprotein lub całkowitą ilość glikanów związanych z białkami (takimi jak transferyna).
Spektrometria mas: To badanie krwi można czasami wykorzystać do potwierdzenia lub zawężenia podejrzanych nieprawidłowości, a także można je zastosować do identyfikacji nieprawidłowej transferyny.
Testy genetyczne: Aby potwierdzić CDG i określić dokładną formę, stosuje się molekularne testy genetyczne.

Terapie CDG
W przypadku CDG nie ma leczenia. Dostępne są jednak metody leczenia kontrolujące objawy i poprawiające jakość życia. Plan leczenia danej osoby jest dla niej specyficzny i zależy od rodzaju i nasilenia objawów. Poniżej przedstawiono kilka możliwych terapii dla pacjentów z CDG:

Interwencje żywieniowe: Osoby z CDG mogą otrzymywać specjalną mieszankę dla niemowląt w ramach leczenia żywieniowego w przypadku problemów ze wzrostem lub odżywianiem. Więcej opcji stanowi użycie sondy nosowo-żołądkowej (zgłębnik do karmienia) lub zagęszczanie płynnych posiłków.
Monitorowanie serca: W przypadku rozpoznania lub podejrzenia choroby serca pacjent może zostać poddany rutynowym badaniom pod kątem gromadzenia się płynu wokół serca lub sztywności i grubości mięśnia sercowego. Możliwości leczenia któregokolwiek z tych wykrytych zaburzeń obejmują leki, operację i drenaż płynów.
Monitorowanie wątroby: Zwykle zaleca się regularne monitorowanie wątroby, jeśli istnieje ryzyko niewydolności wątroby. W razie potrzeby pacjent może dodatkowo przyjmować suplementy witaminy K i wlewy albuminowe.
Terapia tarczycy: Osoby z CDG mogą wymagać leczenia niedoczynności tarczycy lub niedoczynności tarczycy, jeśli mają niskie ilości wolnej tyroksyny.
Terapia cukrem: Osoby z rzadką formą CDG reagującą na cukier mogą otrzymywać mannozę lub galaktozę w ramach terapii cukrem.
Korekta wzroku: Osoba może mieć okulary, plastry lub operację korekcyjną, jeśli ma problemy ze wzrokiem, takie jak zeza.
Terapia: W przypadku osób z opóźnieniami rozwojowymi można zalecić wczesną interwencję w postaci terapii zajęciowej, logopedycznej i fizjoterapeutycznej. Terapię tę można również kontynuować. Inną możliwością wspierania rozwoju umiejętności zawodowych i życiowych jest kształcenie zawodowe.
Leki: W leczeniu osoby z CDG, która ma problemy z krzepnięciem krwi, można stosować leki rozrzedzające krew lub wlewy osocza, a osobie mającej drgawki można podawać leki przeciwpadaczkowe. W niektórych okolicznościach może być zalecana operacja epilepsji. Dodatkowo istnieje możliwość wzięcia udziału w badaniach klinicznych, które okazjonalnie dają szansę na poznanie nowych leków. Jeśli jesteś zainteresowany, porozmawiaj o tej opcji z pracownikiem służby zdrowia. Alternatywnie możesz skontaktować się z Krajową Organizacją Rzadkich Chorób pod numerem 1-800-411-1222, bezpłatnie lub za pośrednictwem jej strony internetowej.

Unikanie
Niemożliwe jest powstrzymanie rozwoju CDG, ponieważ jest to choroba genetyczna, szczególnie jeśli rodzaj CDG, który się rozwija, wynika z przypadkowej mutacji lub jeśli ty i twój współmałżonek nie jesteście świadomi, że macie jedną z nieprawidłowości genetycznych. Powiedziawszy to, możesz przejść badania genetyczne, aby sprawdzić, czy jesteś nosicielem którejkolwiek z 54 różnych mutacji genów, jeśli obawiasz się, że Twoje dziecko może zachorować na CDG.
Jednak to podejście nie jest w 100% dokładnym sposobem na wykrycie wszystkich możliwych form CDG, ponieważ istnieje ponad 130 odmian, a być może więcej, które nie zostały rozpoznane. Jeśli zostanie przeprowadzone badanie przesiewowe i zostanie wykryta jedna z mutacji, pracownik służby zdrowia może z Tobą omówić wybrane przez Ciebie wybory.

Powiązane warunki
Osoba z CDG może odczuwać skutki w kilku układach organizmu. W rezultacie choroba ta może współistnieć z wieloma innymi zaburzeniami, które są spowodowane nieprawidłowościami w procesie glikozylacji organizmu. Poniżej przedstawiono zarys kilku częstych schorzeń związanych z CDG:

Ataksja: Stan mózgu skutkujący ataksją lub utratą kontroli motorycznej, dotykający przeciwwskazań Alfazone u osób z CDG. Może to powodować problemy z mową, połykaniem, złą postawą i brakiem koordynacji.
Napady padaczkowe i epilepsja: Osoby z CDG często oprócz choroby doświadczają napadów padaczkowych lub rozwijają się u nich padaczka.
Neuropatia obwodowa: Osoby z CDG często doświadczają problemów z nerwami obwodowymi, które mogą osłabiać mięśnie i utrudniać chodzenie.
Hipoplazja: Osoby z CDG, szczególnie te z PMM2-CDG, mają mały, słabo rozwinięty móżdżek z powodu niedoboru w jego tworzeniu.
Barwnikowe zapalenie siatkówki: u pacjentów z CDG może rozwinąć się zwyrodnienie siatkówki i ostatecznie stracić wzrok. Badacze stawiają hipotezę, że osoby z CDG mogą mieć niedobór glikozylacji w niektórych obszarach siatkówki.
Wysięk osierdziowy: Osoby z pewnymi postaciami CDG często cierpią na tę dolegliwość sercową, która charakteryzuje się nadmiarem płynu otaczającego serce.
Niedoczynność tarczycy: Częstym problemem wśród pacjentów z CDG jest niewystarczająca produkcja hormonów tarczycy przez organizm.

Współpraca z CDG
Ważne jest, aby zrozumieć, że nawet jeśli Twoje dziecko lub członek rodziny cierpi na rzadką dolegliwość, nie jesteś sam, jeśli zdiagnozowano u niego CDG. W rzeczywistości zapisanie się do sieci wsparcia rodzinnego CDG CARE jest jedną z pierwszych rzeczy, które powinieneś zrobić po postawieniu diagnozy.
Rodziny zainteresowane dowiedzeniem się więcej o CDG założyły tę grupę, która od tego czasu przekształciła się w organizację ułatwiającą więzi rodzinne. Możesz także dowiedzieć się o usługach i programach, które mają wspierać osoby z CDG w rozwijaniu ich mocnych stron i pokonywaniu przeszkód od wczesnego niemowlęctwa do dojrzałości.

Często zadawane pytania

Jaka jest długość życia osoby z CDG?
Czy osoby z CDG mogą chodzić?
Czy dzieci z CDG mogą się komunikować?